Η βρώμη είναι ένα σιτηρό υψηλής διατροφικής αξίας.
Aνήκει στο γένος Αβένα (Avena), το οποίο περιλαμβάνει καλλιεργήσιμα αλλά και άγρια είδη. Στη διατροφή του ανθρώπου μπορεί να χρησιμοποιηθεί με διάφορους τρόπους, όπως πλιγούρι, αλεύρι ή και νιφάδες βρώμης. Η βρώμη μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παρασκευή διαφόρων προϊόντων αρτοποιίας όπως κέικ, ψωμί και μπισκότα, σαν χυλός μαζί με νερό ή γάλα, ως συστατικό μέσα σε μούσλι ακόμα και για την παρασκευή μπύρας. Εξαιτίας του καλού διατροφικού προφίλ της, παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο σε μία υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή καθώς προσφέρει ταυτόχρονα ένα πλήθος θρεπτικών συστατικών αλλά και ένα έντονο αίσθημα κορεσμού.
Η διατροφική αξία της βρώμης
Η υψηλή θρεπτική αξία της βρώμης έγκειται στην υψηλή περιεκτικότητά της σε διάφορα θρεπτικά συστατικά. Είναι πλούσια σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β (Β1, Β2 και Β3) καθώς και στη βιταμίνη Ε η οποία ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα. Επίσης, είναι πλούσια σε μέταλλα και ιχνοστοιχεία όπως το μαγγάνιο, το σελήνιο, ο φώσφορος, το μαγνήσιο, ο σίδηρος και ο ψευδάργυρος. Η υψηλή περιεκτικότητά της σε καροτενοειδή και πολυφαινόλες της αποδίδουν και μία αντιοξειδωτική δράση για τον οργανισμό. Τέλος, η βρώμη, έχει μία ιδιαίτερα υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, αρκετές εκ των οποίων είναι οι β-γλυκάνες, δομικοί πολυσακχαρίτες στα κυτταρικά τοιχώματα των δημητριακών σπόρων. Σύμφωνα με έρευνες οι φυτικές ίνες συμβάλλουν στη βελτίωση του λιπιδαιμικού προφίλ και στη καλύτερη ρύθμιση της μεταγευματικής γλυκόζης του αίματος.
Ποια είναι τα οφέλη στην υγεία του ανθρώπου;
Προστασία του καρδιαγγειακού συστήματος
Οι αντιοξειδωτικές ουσίες που περιέχει η βρώμη, προστατεύουν τα αγγεία από τη δράση των ελευθέρων ριζών καθυστερώντας έτσι τη δημιουργία αθηρωματικής πλάκας και συμβάλλοντας περαιτέρω στην προστασία του καρδιαγγειακού συστήματος. Ακόμα, οι φυτικές ίνες που περιέχει έχουν τη ιδιότητα να παγιδεύουν την χοληστερόλη και να διευκολύνουν έτσι την αποβολή της από τον οργανισμό. Με αυτό τον τρόπο βοηθάνε στο να διατηρούνται τα επίπεδα της ολικής και της κακής LDL χοληστερόλης στο αίμα στα επιθυμητά επίπεδα, μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων.
Καλύτερη ρύθμιση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα
Η βρώμη έχει την ιδιότητα να σχηματίζει «χυλό» μέσα στο στομάχι, καθυστερώντας έτσι τη διαδικασία της πέψης της. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, να μην ανεβαίνει απότομα το σάκχαρο του αίματος μετά την κατανάλωσή της. Η αποφυγή αυτών των αυξομειώσεων του σακχάρου μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης ινσουλινοαντίστασης και σακχαρώδους διαβήτη.
Βελτίωση της λειτουργίας του πεπτικού συστήματος
Η υψηλή περιεκτικότητα της βρώμης σε φυτικές ίνες βοηθάει στη διατήρηση της φυσιολογικής λειτουργίας του πεπτικού συστήματος καθώς επίσης και στην πρόληψη και αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της δυσκοιλιότητας.
Ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος
Το σελήνιο και η βιταμίνη Ε που περιέχονται στη βρώμη, παράλληλα με την αντιοξειδωτική τους δράση, συμβάλλουν και στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος από πιθανές βακτηριακές λοιμώξεις.
Καλύτερος έλεγχος του σωματικού βάρους
Η υψηλή περιεκτικότητα της βρώμης σε φυτικές ίνες αλλά και πρωτεΐνες την καθιστούν μία άριστη επιλογή για ένα ελαφρύ αλλά πλούσιο θρεπτικά γεύμα το οποίο ενισχύει το αίσθημα του κορεσμού και μειώνει το αίσθημα της πείνας με σχετικά χαμηλή θερμιδική αξία. Με αυτόν τον τρόπο, η βρώμη μπορεί να βοηθήσει στην επίτευξη αλλά και διατήρηση ενός φυσιολογικού σωματικού βάρους.
Τρόποι κατανάλωσης και χρήσης
Η βρώμη, υπάρχει στη διατροφή μας ποικιλοτρόπως ανάλογα με την επεξεργασία της. Το γνωστό σε όλους μας, πλιγούρι, το οποίο προκύπτει από τεμαχισμό του καρπού της βρώμης και το αλεύρι κατόπιν άλεσης της βρώμης, το οποίο χρησιμοποιείται σε δημητριακά και υπάρχει ως συστατικό σε μούσλι. Κατόπιν επεξεργασίας στον ατμό προκύπτουν οι νιφάδες βρώμης(κουάκερ), οι οποίες είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς και αποτελούν υγιεινές διατροφικές επιλογές.
Η βρώμη, παρόλο που δε κρίνεται πάντα κατάλληλη για τη παρασκευή ψωμιού μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως συστατικό σε διάφορα είδη αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής, όπως σε κάποια είδη ψωμιού, παξιμάδια, μπισκότα, κέικ, και γλυκά βρώμης. Διατίθεται επίσης ως κουάκερ που προκύπτει από ωμή αποφλοιωμένη ή αναποφλοίωτη βρώμη ή ως κόκκους βρώμης από αποφλοιωμένη και κατόπιν μικρής επεξεργασίας. Στην μαγειρική η βρώμη μπορεί να καταναλωθεί ως χυλός ή ακόμα και σαν συστατικό σε σούπες ή άλλες συνταγές.
Στην βιομηχανία τροφίμων η βρώμη χρησιμοποιείται στην παρασκευή μπύρας, σε χώρες όπως η Μεγάλη Βρετανία.
Υγιεινές διατροφικές συνήθειες.
Οι νιφάδες βρώμης θεωρούνται μια πολύ καλή και θρεπτική επιλογή για το πρώτο γεύμα της ημέρας μας. Μπορούν να συνδυαστούν με γάλα, φρέσκα ή αποξηραμένα φρούτα, ξηρούς καρπούς, μέλι, σταφίδες και κανέλλα. Έτσι ξεκινάμε τη μέρα γευστικά και χωρίς το αίσθημα της πείνας.
Επίσης τα μπισκότα βρώμης, μπορούν να αποτελέσουν μια θρεπτική επιλογή σνακ για άτομα τα οποία έχουν έντονο ρυθμό ζωής και ελάχιστο ελεύθερο χρόνο. Έτσι μη παραλείποντας τα ενδιάμεσα γεύματα, παίρνουν την απαραίτητη ενέργεια μέσα από θερμίδες τόσο ελάχιστες ποσοτικά όσο και καλές ποιοτικά.
