Η βιώσιμη γαστρονομία είναι ένας όρος που έχει κερδίσει έδαφος τα τελευταία χρόνια, καθώς ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι αναγνωρίζουν τη σημασία της διατροφής στη διατήρηση όχι μόνο της δικής μας αλλά και της "υγείας" του πλανήτη μας. Αλλά τι ακριβώς σημαίνει βιώσιμη γαστρονομία; Με απλά λόγια, είναι η πρακτική της προετοιμασίας και κατανάλωσης τροφίμων με τρόπους που είναι φιλικοί προς το περιβάλλον, οικονομικά βιώσιμοι και κοινωνικά υπεύθυνοι.

Η έννοια της βιώσιμης γαστρονομίας αναδύθηκε ως απάντηση στην ανάγκη αντιμετώπισης των προκλήσεων που προκαλούν οι σύγχρονες διατροφικές συνήθειες, όπως η υπερκατανάλωση, η σπατάλη τροφίμων και η περιβαλλοντική καταστροφή. Η Παγκόσμια Ημέρα Βιώσιμης Γαστρονομίας, που γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 18 Ιουνίου, υπογραμμίζει τη σημασία αυτής της προσέγγισης, ενθαρρύνοντας ανθρώπους και κοινότητες να αναλογιστούν τις επιπτώσεις των διατροφικών τους επιλογών.

Τι είναι η  Βιώσιμη (Αειφόρος) Γαστρονομία;

Η γαστρονομία μερικές φορές ορίζεται ως «Η τέχνη του φαγητού». Μπορεί επίσης να αναφέρεται σε ένα στυλ μαγειρέματος από μια συγκεκριμένη περιοχή. Με άλλα λόγια, η γαστρονομία αναφέρεται συχνά σε τοπικό φαγητό και κουζίνα. Η αειφορία ή αλλιώς βιωσιμότητα είναι η ιδέα ότι κάτι (π.χ. γεωργία, ψάρεμα ή ακόμα και η προετοιμασία των τροφίμων) γίνεται με τέτοιο τρόπο ώστε να μην γίνεται άσκοπη σπατάλη των φυσικών μας πόρων και μπορεί να συνεχιστεί στο μέλλον χωρίς να είναι επιζήμιο για το περιβάλλον ή την υγεία μας.

Ως εκ τούτου, η βιώσιμη γαστρονομία αναφέρεται σε μια κουζίνα που λαμβάνει υπόψη από πού προέρχονται τα συστατικά, το πώς καλλιεργείται το φαγητό, πώς φτάνει στις αγορές μας και τελικά στα πιάτα μας. Η βιώσιμη γαστρονομία αφορά τη χρήση τοπικών και εποχικών προϊόντων, τη μείωση της σπατάλης τροφίμων, και την υποστήριξη ηθικών πρακτικών παραγωγής και διανομής τροφίμων. Περιλαμβάνει επίσης την υποστήριξη της βιοποικιλότητας και την προστασία των οικοσυστημάτων μέσω υπεύθυνων γεωργικών πρακτικών.

Τα Οφέλη της Βιώσιμης Γαστρονομίας

• Περιβαλλοντικά Οφέλη: Η μείωση της χρήσης χημικών ουσιών, όπως τα φυτοφάρμακα και τα λιπάσματα, και η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου βοηθούν στη διατήρηση του περιβάλλοντος ή και σε βάθος χρόνου την βελτίωσή του.
• Οικονομικά Οφέλη: Η υποστήριξη τοπικών παραγωγών και η κατανάλωση τοπικών προϊόντων μπορούν να ενισχύσουν την τοπική οικονομία και να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας.
• Κοινωνικά Οφέλη: Προάγει την υγιεινή διατροφή, βελτιώνει την ποιότητα ζωής και μειώνει την επισιτιστική ανασφάλεια.

Γιατί Πρέπει να Μας Αφορά;

Η βιώσιμη γαστρονομία δεν είναι μόνο για τους περιβαλλοντολόγους ή τους διατροφολόγους. Είναι ένα ζήτημα που μας αφορά όλους, καθώς οι επιλογές μας επηρεάζουν την υγεία μας, το περιβάλλον και την κοινωνία. Για παράδειγμα, η στροφή προς περισσότερο χορτοφαγικές δίαιτες μπορεί να μειώσει το οικολογικό μας αποτύπωμα και να βελτιώσει την υγεία μας.

Παγκόσμια Επίδραση

Σε παγκόσμια κλίμακα, η βιώσιμη γαστρονομία μπορεί να συμβάλει στην επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ, ιδιαίτερα εκείνων που αφορούν την εξάλειψη της φτώχειας, τη διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας και την προώθηση βιώσιμων γεωργικών πρακτικών. Η στήριξη των μικρών αγροτών και η προώθηση δίκαιων εμπορικών πρακτικών μπορούν να βελτιώσουν τις συνθήκες ζωής εκατομμυρίων ανθρώπων παγκοσμίως.

Εν κατακλείδι..

Η βιώσιμη γαστρονομία είναι πολύ περισσότερα από μια διατροφική τάση. Είναι μια αναγκαία προσαρμογή στις σημερινές παγκόσμιες προκλήσεις που σχετίζονται με το περιβάλλον, την οικονομία και την κοινωνία. Ατομικά, οι επιλογές μας για πιο υγιεινή και υπεύθυνη διατροφή μπορούν να έχουν θετικό αντίκτυπο στην υγεία μας και στην ευημερία μας. Σε συλλογικό επίπεδο, η προώθηση της βιώσιμης γαστρονομίας μπορεί να οδηγήσει σε πιο δίκαιες, βιώσιμες και «ίσων ευκαιριών» κοινωνίες.

Η προσαρμογή της βιώσιμης γαστρονομίας στην καθημερινότητά μας δεν απαιτεί ριζικές αλλαγές. Απλές επιλογές, όπως η προτίμηση τοπικών προϊόντων, η μείωση της υπερβολικής κατανάλωσης κρέατος και η αποφυγή της σπατάλης τροφίμων, μπορούν να κάνουν τη διαφορά. Ενημερώνοντας τα παιδιά μας και υιοθετώντας υγιεινές συνήθειες, μπορούμε να διασφαλίσουμε ένα πιο υγιές και βιώσιμο παρόν για εμάς και ένα καλύτερο μέλλον για εμάς και τα παιδιά μας.